Blog van de maand: Ben je een graaier of een knijper?
Geschreven door Albert de Jong, werkzaam bij Sovon vogelonderzoek en vrijwilliger bij A Rocha Utrecht
Albert de Jong in actie in De Biesbosch
Als het om plastic zwerfafval gaat, ben ik meer een graaier dan een knijper. Dat viel me op bij schoonmaakacties in de Biesbosch. Twee keer deed ik mee aan een opruimactie aan het einde van de winter in de Biesbosch, als daar na hoogwater in de rivieren veel zwerfafval achterblijft in de struiken en het riet langs de oevers.
Vanaf het moment dat we, gewapend met een stevige plastic zak en knijper, op pad gingen, zag ik al snel verschilende manieren bij de opruimers ontstaan. De één probeerde het afval steevast met de knijper beet te pakken en in de zak te doen. De ander, een minderheid, kreeg al snel door dat graaien meer opleverde en werkte zich met handschoenen aan door het strooisel van riet en andere dode planten op de bodem. Daartussen ontwaarde je dan telkens erg veel kleine stukjes plastic, waardoor de moed je bijna in de schoenen zou zakken. Nog een kleine vijftig kilometer verder en deze troep zou de zee in stromen. Op het nippertje graaiden en knepen we een fractie van het vuil weg. Het gaf natuurlijk een goed gevoel toen ik, al graaiend, het ene na het andere bierblikje en frisdrankpakje van een wisse verdrinkingsdood in het water redde.
In de verte zag ik enkele medeopruimers nog tobben met de knijpers, maar sommigen werden gaandeweg fanatieker. In hun ogen kwam een bloeddorstige blik. Zo van: het moest nu eens afgelopen zijn met die ……zooi. Dan begon het graaien, het trekken aan vastzittende stukken touw en stukken emmers in de bodem. Graaien, totdat je zak vol is.
Nu klinkt dit natuurlijk een tikkie heldhaftig. Bij zo’n opruimactie trek ik graag een vestje aan en doe ik mee met de groep. Maar buiten zulke acties ben ik niet zo’n fanatieke graaier. Rondslingerend plastic op straat wil ik soms nog wel oppakken en in een afvalbak gooien. Maar ik knijp ‘m ook regelmatig als ik weer wat zie liggen en denk dan: je kunt bezig blijven in deze stad! De buurman verderop in mijn straat is een stuk fanatieker. Die loopt iedere week een rondje. Hij is trouwens een graaier.
Gelukkig wordt de drang om te graaien geregeld aangewakkerd. Bijvoorbeeld als ik een onderzoek lees dat de helft van de steltlopers – vogels dus – plastic in het lichaam heeft.* Of als ik weer eens zie hoe een stadsgenoot zijn blikje cola achteloos weg mikt. Graaien maar! Of knijpen.